Blauwborst

De Blauwborst is misschien wel één van de meest begeerde vogels van Nederland onder zowel startende als beginnende vogelaars. Hij prijkt vaak bovenaan de wensenlijstjes van mensen die er nog nooit een hebben gezien en ook het hart van doorgewinterde vogelaars maakt doorgaans een sprongetje als ze de eerste van het jaar weer horen en zien. Zijn mooie zang en oogverblindende verenkleed hebben hier vast het een en ander mee te maken. 

Blauwborst © Siep Gevers

'Nederlandse' Blauwborsten overwinteren in Spanje en in West-Afrika. Als zomergast zijn ze vanaf half maart in Nederland aanwezig om ons land vanaf eind juli weer te verlaten. De meeste vogels trekken weg in de laatste week van augustus en vanaf eind september zijn ze allemaal vertrokken uit Nederland.

Blauwborsten broeden in moerasgebieden, langs rivieren, sloten en vennen met opslag van bijvoorbeeld elzen, riet of wilgen. Na een afname van de broedpopulatie, voornamelijk door ontginning en ontwatering van de broedgebieden, neemt de soort in Nederland als broedvogel sinds de jaren '70 spectaculair toe. Vooral het ontstaan van nieuwe geschikte gebieden als broedbiotoop draagt hier aan bij. Gebieden als de Oostvaardersplassen, Biesbosch en het Lauwersmeer zijn zeer geschikt voor deze soort gebleken.

Mannetjes zijn goed te herkennen aan de kobaltblauwe kin, keel en borst. Aan de onderkant is deze prachtige blauwe borst omrand door een smalle zwart-witte rand. Onder deze zwart-witte rand is weer een bredere roestrode band te zien.

Vrouwtjes hebben een boog van zwarte vlekjes op de borst en bij hen ontbreekt het blauw. Alleen oudere vogels kunnen een hint van blauw en de roestbruine borstband hebben. In alle kleden, behalve het juveniele, hebben Blauwborsten een witte wenkbrauwstreep. Ook de roestrode vlek aan de staartbasis is een goed determinatiekenmerk. Bij mannetjes is dit kenmerk goed zichtbaar als ze tijdens de balts zingend omhoog vliegen vanuit het riet en hierbij hun staart spreiden om vervogels als een soort parachute verderop weer neer te dalen.